Je hoort vaak dat koolhydraten ongezond zijn, maar is dat ook echt zo en zijn ze allemaal even slecht? Ontdek in dit artikel alles wat je moet weten over het verschil tussen geraffineerde en ongeraffineerde koolhydraten.
Koolhydraten bestaan uit zetmeel, vezels en suikers. Die suikers vormen een natuurlijke energiebron voor je lichaam wanneer ze omgezet worden in glucose en opgenomen worden in je bloed. Tijdens het sporten verbruik je die glucose, maar als je niet beweegt, zet je lichaam ze om in vet. Daarom worden koolhydraten dus als dikmakers gezien.
Wat is het verschil tussen geraffineerd en ongeraffineerd?
Ongeraffineerde koolhydraten zijn onbewerkt en worden in hun geheel in je voeding gebruik. Ze zitten in groenten, fruit en volkoren graanproducten. Bij die voedingswaren neemt je lichaam de koolhydraten langzamer op, waardoor ze ook meer geleidelijk aan hun energie vrijgeven. Een belangrijke voorwaarde is dat je de groenten en het fruit niet mixt, maar ze in hun geheel opeet. Andere voorbeelden zijn havermout, zilvervliesrijst, volkorenpasta en –brood.
Geraffineerde koolhydraten zitten in wit brood, witte bloem, pasta, koekjes of producten met veel suiker. Je lichaam verbrandt de glucose razendsnel, wat je een energieboost geeft, maar ook je suikerspiegel zeer snel doet stijgen. Dan maakt je lichaam insuline aan om die weer te doen dalen, waardoor je opnieuw honger krijgt. Geraffineerde koolhydraten geven dus geen langdurig voldaan gevoel, maar geven je snel weer trek in zoetigheid. Ook frisdranken en vruchtensappen bevatten geraffineerde en dus bewerkte koolhydraten.
Verteerbaar versus niet-verteerbaar
Daarnaast maken we ook nog een onderscheid tussen verteerbare en niet-verteerbare koolhydraten. Suikers en zetmeel zijn verteerbaar, het lichaam neemt ze volledig op om daarna energie op te wekken. Vezels daarentegen, worden niet opgenomen door je lichaam en dienen enkel om je voeding te verteren en afvalstoffen af te voeren.
Koolhydraten zijn dus niet per se ongezond, als je tenminste kiest voor de ongeraffineerde variant uit volkorenproducten en ongemixte groenten en fruit. In het beste geval zet je ze op het menu zo’n twee tot drie uur voor je gaat sporten, zo zorgen de koolhydraten voor een energieboost en worden ze niet omgezet in vet.
Welke voedingsmiddelen kan je eten als je koolhydraten toch wil vermijden?
Er zijn heel wat alternatieven als je toch een koolhydraatarm dieet wil volgen. Dan zet je bijvoorbeeld meer noten, zaden en pitten op het menu, maar ook vlees, vis, eieren, gevogelte, natuurlijke oliën, peulvruchten en kiemen, Griekse yoghurt of pure chocolade met meer dan 70 procent cacao. Als alternatief voor witte bloem, bestaat er amandelmeel, kokosmeel en kikkererwtenmeel.
Zijn koolhydraten dan echt dikmakers?
Ja en nee. Als je niet beweegt natuurlijk, zal de glucose in de koolhydraten ervoor zorgen dat het vetpercentage in je lichaam toeneemt. Sport je regelmatig of heb je een actieve job, dan is dat niet zo’n probleem en kan je de energie best gebruiken. Beweeg je niet voldoende of heb je een zittende job, vermijd dan zeker de geraffineerde varianten.
